CRM همچنان در حال تکامل است
نرم افزار سی ار ام از جمله نرم افزارهایی است که این روزها در تمامی کسب و کارهای بزرگ وجود دارد و توانسته است تغییرات شگرفی را به وجود بیاورد. بهتر است بدانید با اینکه ما تصور می کنیم که این نرم افزار به اوج خود رسیده است اما CRM همچنان در حال تکامل است. در ادامه سیر تکامل این نرم افزار را بررسی می کنیم.
روزهای اولیه: رولودکس های دیجیتال و مدیریت تماس (دهه 1980-1990)
در دهه 1980 تا 1990، نخستین تلاشهایی برای توسعه نرمافزارهای مدیریت ارتباط با مشتری آغاز شد. در این دوره، این نرمافزارها به نام “رولودکس های دیجیتال” شناخته میشدند و از تکنولوژیهای موجود در آن زمان بهره میبردند. این رولودکسها دارای ویژگیهای زیر بودند:
- مدیریت تماسها: نخستین نسخههای نرم افزار CRM به عنوان یک ابزار برای مدیریت تماسها و اطلاعات تماس با مشتریان شروع به کار کردند. آنها به کاربران امکان میدادند تا اطلاعات تماس مشتریان را به صورت دیجیتال ثبت و مدیریت کنند.
- ذخیره سازی اطلاعات تماس: این نرمافزارها به کاربران اجازه میدادند تا نام، آدرس، شماره تلفن، و سایر اطلاعات تماس مشتریان را در دیتابیسی ذخیره کنند. این اطلاعات به سادگی قابل جستجو و دسترسی بودند.
- تقویت ارتباطات: با استفاده از رولودکسهای دیجیتال، کاربران میتوانستند تماسها و تعاملات با مشتریان را بهبود ببخشند. این ابزارها به افراد کمک میکردند تا ارتباطات خود با مشتریان را سازماندهی کنند و به تعامل مثبت با آنها بپردازند.
- پشتیبانی از فعالیتهای فروش: این نرمافزارها به تیمهای فروش کمک میکردند تا لیستی از مشتریان و پروسه فروش را مدیریت کنند که از طریق این ابزارها، فرآیند فروش هم بهبود مییافت.
- دسترسی آسان: این نرمافزارها به کاربران اجازه میدادند تا به سرعت به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند و از این طریق خدمات بهتری را ارائه دهند.
اتوماسیون نیروی فروش و مدیریت خط لوله (دهه 1990 تا 2000)
در دهه 1990 تا 2000، با پیشرفت تکنولوژی و گسترش استفاده از اینترنت و نرمافزارهای مدیریت کسب و کار، اتوماسیون نیروی فروش و مدیریت خط لوله به عنوان یک بخش اساسی از سیستمهای مدیریت ارتباط با مشتری شکل گرفت. این دهه تبدیل به دوره توسعه مهمی برای سیستمهای CRM شد و ویژگیهای مختلفی به این سیستمها اضافه شد. در ادامه، به برخی از ویژگیها و تحولات مهم در دهه 1990 تا 2000 در زمینه اتوماسیون نیروی فروش و مدیریت خط لوله در CRM اشاره میشود:
- مدیریت تعاملات با مشتریان Customer Interaction Management – CIM: در این دهه، CRM نه تنها مختص مدیریت اطلاعات مشتریان بود، بلکه تمرکز بر مدیریت تعاملات و ارتباطات با مشتریان گسترش یافت. سیستمهای CRM قابلیتهای ارتباطی پیشرفتهتری ارائه میدادند که از آن جمله می توان به ارسال ایمیل، پیامک، و مدیریت تعاملات تلفنی با مشتریان اشاره کرد.
- اتوماسیون نیروی فروش Sales Force Automation – SFA: سیستمهای CRM با اضافه کردن ویژگیهای SFA به کمک نیروی فروش در فرآیند فروش و مدیریت خط لوله کمک میکردند. این ویژگیها شامل مدیریت پیشنهادات قیمت، پیگیری معاملات، برنامهریزی نواحی فروش، و گزارشگیری بودند.
- تحلیل دادهها و گزارشگیری پیشرفته*: سیستمهای CRM در این دوره توانایی تحلیل دادههای بزرگ را بهبود بخشیدند و گزارشگیری پیشرفتهتری را فراهم کردند. این امکان به مدیران ارشد کمک میکرد تا تصمیمات استراتژیکتری را بر اساس دادهها و آمارهای دقیقتر بگیرند.
- دسترسی آسان به اطلاعات در میدان: با ورود تکنولوژیهای تلفن همراه و ارتباطات بیسیم، نیروهای فروش به راحتی میتوانستند در میدان به اطلاعات CRM دسترسی پیدا کنند و بهروزرسانیهای لازم را انجام دهند.
- تعامل بیشتر با مشتریان Customer Engagement: سیستمهای CRM در این دوره به مدیریت تعاملات و تعهدات بیشتر با مشتریان تمرکز دادند. این امکان را به فراهم میآورد که نیروی فروش با مشتریان به عنوان شخصیتهای منحصر به فرد ارتباط برقرار کند.
اتوماسیون بازاریابی و تقسیم بندی مشتری (دهه 2000-2010)
در دهه 2000 تا 2010، با پیشرفت تکنولوژی و افزایش استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی، اتوماسیون بازاریابی و تقسیم بندی مشتری در سیستمهای مدیریت ارتباط با مشتری اهمیت بیشتری پیدا کرد. این دهه تبدیل به دوره توسعه ویژگیهای پیشرفته تری در CRM شد. در ادامه، به برخی از ویژگیها و تحولات مهم در دهه 2000 تا 2010 در زمینه اتوماسیون بازاریابی و تقسیم بندی مشتری در CRM اشاره میشود:
- اتوماسیون بازاریابی Marketing Automation: در این دوره، ابزارهای اتوماسیون بازاریابی و تبلیغاتی در CRM به تقویت استراتژیهای بازاریابی و ارتباط با مشتریان کمک میکردند. این ابزارها شامل ایمیلهای خودکار، کمپینهای تبلیغاتی چرخهای، تنظیم ایمیلهای خودکار بر اساس رفتار مشتری و مدیریت رویدادهای تبلیغاتی بودند.
- تقسیم بندی مشتری (Customer Segmentation): CRM به تجزیه و تحلیل دقیقتر دادههای مشتریان پرداخت و به کمک ابزارهای تقسیم بندی مشتری، مشتریان را بر اساس ویژگیهای مشتریانی مانند سن، جنسیت، منطقه مکانی، و علاقهها به گروههای مختلف تقسیم میکرد. این قابلیت به بازاریابان این امکان را میداد تا پیامها و تبلیغات خود را بر اساس گروههای هدف خاصی ارسال کنند.
- یادگیری ماشینی (Machine Learning در CRM: با پیشرفت تکنولوژی یادگیری ماشینی، سیستمهای CRM یا نرم افزار ارتباط با مشتری توانایی تشخیص الگوها و پیشبینی رفتارهای مشتریان را بهبود بخشیدند. این ابزارها به کمک الگوریتمهای پیشرفته مانند رگرسیون، کلاسبندی، و شبکههای عصبی به تصمیمگیریهای بهتر و مؤثرتر برای بازاریابی و فروش کمک میکردند.
- مدیریت رابطه با مشتریان اجتماعی: با ظهور شبکههای اجتماعی، CRM به تعامل با مشتریان در این شبکهها توجه بیشتری داشت. این سیستمها به کمک ادغام اطلاعات شبکههای اجتماعی با اطلاعات مشتریان در CRM، ارتباطات مؤثرتری با مشتریان ایجاد میکردند.
- مدیریت تعهدات مشتری : مدیریت تعهدات مشتریان در CRM به عنوان یک اصول اساسی تبدیل به مهمترین اهداف شد. این امکان به بازاریابان میداد تا تعهدات و رضایت مشتریان را بهخوبی مدیریت کنند.
خدمات و پشتیبانی مشتری پیشرفته (2010-2020)
در دهه 2010 تا 2020، حوزه خدمات و پشتیبانی مشتریان در سیستمهای مدیریت ارتباط با مشتری به پیشرفتهای بزرگی دست پیدا کرد. این دوره به عنوان دوره توسعه ویژگیهای پیشرفته خدمات و پشتیبانی مشتری در CRM مشهور است. در ادامه، به برخی از تحولات کلیدی در این دوره اشاره میشود:
- مدیریت چندکاناله (Omnichannel Management)
- خودکارسازی فرآیندها (Process Automation)
- تجربه مشتری Customer Experience – CX به عنوان اولویت اصلی
- تحلیل پیشرفته داده Advanced Analytic
- هوش مصنوعیArtificial Intelligence – AI و یادگیری ماشینی
تجزیه و تحلیل و هوش تجاری (2010-2020)
در دهه 2010 تا 2020، تجزیه و تحلیل داده و هوش تجاری در سیستمهای مدیریت ارتباط با مشتری نقش بسیار مهمی ایفا کرد. این دوره به عنوان دوره پیشرفتهای عظیم در تجزیه و تحلیل دادههای مشتریان و درک بهتر از عملکرد سیستم CRM مشهور است. در ادامه، به برخی از تحولات کلیدی در این زمینه اشاره میشود:
- تجزیه و تحلیل داده با استفاده از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی
- داشبوردهای هوش تجاری
- تحلیل پیشرفته مشتریان
- یادگیری ماشینی در پیشبینی رفتار مشتریان
- یادگیری ماشینی در تشخیص الگوها
- تحلیل ارتباطات اجتماعی
ادغام با فناوری های نوظهور (2020-تاکنون)
در دوره اخیر از سال 2020 تا کنون، نرمافزارهای مدیریت ارتباط با مشتری به صورت گسترده با فناوریهای نوظهور ادغام شدهاند. این ادغام به شرکتها کمک میکند تا به تجربه مشتریان بهبود بدهند و عملکرد کسبوکار را بهبود بخشند. در ادامه، تعدادی از تحولات کلیدی در ادغام CRM با فناوریهای نوظهور ذکر شده است:
- هوش مصنوعی ( AI و ML به عنوان فناوریهای اساسی در CRM مورد استفاده قرار میگیرند. این تکنولوژیها به تجزیه و تحلیل دادههای مشتریان و پیشبینی نیازهای آنها کمک میکنند. همچنین در توسعه استراتژیهای بازاریابی و تصمیمگیریهای کسبوکار تاثیرگذار هستند)
- ادغام با پلتفرمهای اجتماعی و پیامرسانها ( CRM به شرکتها اجازه میدهد تا تعاملات خود را با مشتریان را در شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر و پیامرسانهای موبایلی مانند WhatsApp و Telegram ادغام کنند. این امکان به شرکتها ارتباط بیشتر و فعالتر با مشتریان خود را فراهم میکند)
موارد دیگر
- رباتها و چتباتها
- تجربه مشتری مجازی